OECD’nin “Öğrenciler, Dijital Cihazlar ve Başarı” konulu raporunu dikkatinize sunmak isterim.
Rapor, öğrencilerin dijital cihaz kullanımının akademik başarıya etkisini incelemektedir. Rapora göre sınıflarda aşırı dijital cihaz kullanımı, başta matematik olmak üzere öğrencilerin akademik performansını olumsuz etkilemektedir. Fransa’da öğrencilerin %58’i kendi cihaz kullanımları nedeniyle dikkatlerinin dağıldığını bildirirken OECD ülkelerinde yaşayan öğrencilerin %59’u akranlarının cihaz kullanımından etkilenmektedir. Ders sırasında dijital cihazlarla dikkati dağılanlar matematik testlerinde daha düşük puan alma eğilimindedir. Telefon yasağı olan okullarda bile öğrencilerin %29’u günde birden fazla kez, %21’i ise neredeyse her gün akıllı telefon kullanmaktadır. Ayrıca Fransız öğrencilerin %43’ü, telefonları yanlarında olmadığında endişeli hissetmektedir. Dijital araçlar; eğitsel faydalar sağlarken siber zorbalık, gizlilik endişeleri ve uygunsuz içeriğe maruz kalma gibi riskleri de beraberinde getirmektedir. Araştırmalar, ekran başında geçirilen zamanın aileyle paylaşıldığında okuryazarlığı olumlu yönde etkileyebileceğini ancak çocuklar tek başlarına izlediklerinde okuryazarlık adına olumsuz bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Akıllı telefon yasakları gibi politikalar dikkat dağınıklığını azaltabilir ancak odaklanmış bir öğrenme ortamının sürdürülmesi için etkili uygulama ve ek stratejiler gereklidir.
Rapor, bu zorluklara rağmen öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarını desteklemek için uygun yetişkin gözetimi ile dijital kaynaklara eşit erişimin sağlanmasının önemini vurgulamaktadır.
Bu rapor, özel olarak politika ve uygulama için öneriler barındırmamaktadır ancak rapordan yola çıkarak aşağıdakiler önerilebilir;
- Dikkat dağınıklığını en aza indirmek ve akademik performansı artırmak için sınıflarda dijital cihaz kullanımına ilişkin daha katı düzenlemeler uygulanması,
- Öğretmenlere dijital dikkat dağıtıcı unsurları yönetmeleri ve teknolojiyi derslere etkili bir şekilde entegre etmeleri için eğitim verilmesi,
- Ekran süresi sınırlarını belirleme ve evde sorumlu dijital alışkanlıkları teşvik etme konusunda ebeveynlerin katılımının teşvik edilmesi,
- Öğrencileri siber güvenlik, gizlilik riskleri ve sorumlu çevrimiçi davranış konusunda eğitmek için dijital okuryazarlık programları geliştirilmesi,
- Tek başına ekran başında geçirilen zamanı caydırırken okuryazarlık becerilerini geliştirmek için sınıflarda ve evlerde iş birliğine dayalı ekran kullanımının teşvik edilmesi,
- Dijital cihaz bağımlılığıyla ilgili kaygı yaşayan öğrenciler için ruh sağlığı desteği sunulması,
- Dijital politikaların etkisinin izleme ve değerlendirme süreçlerine tabi tutulması;
- Yaşa uygun rehberlik ve gözetim ile dijital araçlara ve kaynaklara eşit erişim sağlanması gibi önerilere ulaşılabilir.
Yapacak çok işimiz varken nelerle uğraşıyoruz? Gerçekten eğitimin sorunlarını görebiliyor muyuz yoksa görmezden mi geliyoruz ya da görmemiz mi engelleniyor?
Kaynak: https://ttkbyayin.meb.gov.tr/yayin/295
OECD. (2024). Students, Digital devices and Success. OECD Education Policy Perspectives, No. 102. OECD Publishing. https://doi.org/10.1787/9e4c0624-en.
Kadir BAYŞU
Eğitim Yönetimi Uzmanı