Pozitif Psikoloji Üzerine
H.G: 1- Pozitif terapinin diğerterapiyöntemlere göre üstünlüğü nedir?
Ş.I: Pozitif psikoterapi, genel olarak bireyin kapasitesini yaşam boyu geliştirmesini desteklemek amacıyla hem teorik hem de uygulama çerçevesi sağlar. Aynı zamanda psikolojik danışmanların genel olarak okul ortamında ve psikolojik danışma sürecinde sıklıkla isimlendirilmeyen, bilinmeyen, üzerinde durulmayan öğrencinin/danışanın güçlü yönleri içeren yeni bir dili öğrenmelerine de yardımcı olur.
Pozitif psikoterapiyi diğer terapi modellerinden ayıran özellikleri; eksiklik yerine güçlere odaklanma, ruhsal bozuklukların tanılanması yerine danışan ve yaşamının olumlu yönlerine yapılan vurgu, terapötik süreçte uzman ve yönlendirici terapist yerine danışana vurgu yapılması, neyin yanlış olduğunu belirleme ve düzeltme yerine neyin doğru olduğuna ve daha fazla ne yapılabileceğine odaklanma şeklinde sıralayabilirim. Ayrıca patoloji odaklı terapiler semptomları ve problemlerin sonuçlarını azaltmaya odaklanırken; pozitif psikoterapi “güç” geliştirmeye odaklanır.
H.G: 2- Maneviyatınpozitifpsikoterapi içindeyeri ve önemi nedir?
Ş.I: Öncelikle maneviyat kavramının içeriğine bakmak gerekir diye düşünüyorum. Maneviyat (sprituality) bireyin değerlerini, inançlarını, misyonunu, farkındalığını, öznelliğini, deneyimlerini, amaç duygusunu ve kendinden daha büyük bir şeye olan bağlılığını ifade eder. Bir başka ifadeyle bireyin yaşamında bir anlam, amaç ve değer arayışıdır. Öte yandan maneviyat kavramı din kavramı ile de ilişkilendirilmektedir. Din, dini inanç, dindarlık ve maneviyat kültürümüzde olduğu gibi psikoloji literatüründe de çok girift kavramlardır. Ama şunu vurgulamak çok önemli: maneviyat içinde dini uygulamaları da barındırabileceği gibi dinden bağımsız da varolabilen bir özellik olarak ele alınır.
Bu açıdan bakıldığında pozitif psikoterapi içinde maneviyatın önemli bir yeri vardır; yapılan pek çok çalışmada maneviyat iyi oluş, yaşamda anlam, kendini toparlama gücü, umut gibi birçok olumlu özellikle ilişkili bulunmuştur. Ayrıca maneviyatı bireyi sosyal ve psikolojik açıdan destekleyen bir kaynak, benlik saygısını olumlu yönde etkileyen bir değişken, anlamlı bir yaşam sürdürmeyi kolaylaştıran bir süreç olarak değerlendirdiğimizde insan hayatında çok önemli bir yere sahip olduğunu görebiliriz.
H. G: 3. Psikolojik danışmada pozitif psikoterapiyi seçmenizinnedenlerini açıklar mısınız?
Ş. I: Pozitif psikoterapinin günümüzde etkililiği kanıtlanmış pek çok uygulaması var; yapılan araştırmalarda örneğin öğrencilerin kendini toparlama gücünün gelişimini artırdığı, bireylerin iyi oluşunu geliştirdiği ve sürdürmesine yardımcı olduğu, ruh sağlığı sorunları olan yetişkinlerde iyileşmeyle ilişkili güçlü yönlerin kullanımı hakkında içgörü elde etmenin öz-yeterlik algısını artırdığı, depresif belirtileri azalttığı ve terapistlere güvene dayalı ilişkiler kurmada ve danışanlara umut duygusunu aşılayarak motive etmede yardımcı olduğu bulgulanmıştır. Hatta son zamanlarda kariyer seçimi, ilişki kurma, ebeveynlik, kişisel gelişim, toplum gelişimi, yeni beceri geliştirme gibi alanlarda bireylerin güçlü yönlerine odaklanma temelli uygulamalara yer verilmektedir. Özellikle okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde hem önleyici/koruyucu hem de iyileştirici hizmet alanlarında öğrencilerin kendini toparlama gücünü ve iyi oluşunu geliştirmeye yönelik tüm çalışmalarda kullanılabilir olması benim için pozitif psikoterapinin en güçlü yanı diyebilirim.