Anasayfa Künye Danışman ve Editörler Son Dakika Arşiv Facebook Twitter

Milli Eğitim Bakanlığının Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) Birimleriyle İmtihanı-5

Dr. Cemil Kurt

Kategori: Eğitim Bilimleri - Tarih: 16 Ağustos 2023 13:28 - Okunma sayısı: 3.174

Milli Eğitim Bakanlığının Araştırma Geliştirme (Ar-Ge) Birimleriyle İmtihanı-5

SONUÇ VE ÖNERİLER:

Araştırma sonucuna göre; Milli Eğitim Bakanlığı Taşrada kurduğu Ar-Ge birimlerine yönelik modelini özellikle son yıllar başta olmak üzere, yıllar içerisinde gelişimini artıracak revizasyon yapmadığı, gelişimini gözlemleyecek bir izleme ve değerlendirme sisteminden yoksun bıraktığı görülmektedir. Ar-Ge birimlerinin gelişimini arttıracak, işlevselliğini ölçebilecek, Taşra Ar-Ge birimlerinin eşgüdümünü sağlayacak yeni bir modele ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. Bu kapsamda yapısal önerilerin yanında bu çalışmada sistemsel öneriler de geliştirilmiştir:

Ar-Ge Birimlerinin Çalışma, Yöntem ve Uygulamalarına ait Sistemsel Önerileri
Milli Eğitim Bakanlığı, Ar-Ge yönetici ve üyelerinin lisansüstü eğitimlerini teşvik edecek ve yükseltecek gerekli tedbirleri almalıdır. Bu anlamda Ar-Ge yönetici ve üyelerinin lisansüstü eğitimlerini teşvik edici planlama, işbirliği, koordinasyon ve düzenleme çalışmaları yapmalıdır. Örneğin, her Ar-Ge üyesi alanında en az bir bilimsel çalışma yaparak bu çalışmayı yayınlatabilmeli veya bu çalışma MEB tarafından oluşturulacak veya herhangi bir üniversite ile anlaşarak üniversitenin kendi bünyesinde oluşturacağı “İzleme ve Değerlendirme Bilim Kurulu” tarafından kabul edilebilir olmalıdır. Bu süreçte başarılı olan Ar-Ge personeline Ar-Ge uzmanlığı verilmelidir.
Ar-Ge biriminde oluşturulacak uzman kadrosu oluşturulmalı ve bu kadroya statü kazandırılmalıdır. Bu statü uzmanın Ar-Ge araştırmalarına örnek ve önder oluşu ile göstereceği performansı üzerinden dönem dönem test edilmelidir. Uzmanlığın devamı noktasında bir model oluşturulmalıdır. Bu modelin hiyerarşisi: uzmanın “yenilikçi üretim ürünleri”, bu üretimin “sürdürülebilir” ve “yaygınlaştırılması” ile yenilikçi üretimin eğitimin sahasındaki “etki derecesi” performansını ölçecek bir model olmalıdır. Buradan elde edilecek performans raporu uzmanların belli periyotlarla takibini mümkün kılabilecektir.
Ar-Ge birimlerinde çalışan insan kaynağının etkililiği, etkinliği ve işlevselliğinin artırılması gerekir. Bu açıdan Ar-Ge birimi çalışanları Milli Eğitim Müdürlüğü il yönetim toplantılarına katılarak süreci izlemeli, eğitim üzerine stratejik görüş ve önerilerini belirtmelidir. Ar-Ge biriminde çalışan uzman kadrosundaki kişilerin de belli dönemlerde Bakanlığın Merkez Teşkilatında strateji ve politika üretilen toplantılarına katılarak görüş ve önerilerini belirtmelidir.
Bakanlık, Ar-Ge üyelerinin yönetimi geliştirme süreçlerine ilişkin eğitimlerine ağırlık vermelidir. Bu bakımdan İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü ve Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü koordinesi ve eşgüdümünde sistem ve uygulama saydamlığı gözetilerek il Ar-Ge üyelerinin eğitilmesi ve bu eğitimleri tamamlanması sağlanmalıdır (Stratejik yönetim, kalite yönetimi, süreç yönetimi, proje yönetimi, iletişim becerileri, bilişim programlama ve kullanma becerileri, vb.).
İl Ar-Ge birimleri koordinatörlüğünde “Eğitim sorunları ve çözüm önerilerini” konu alan çalıştaylar illerde sistematik olarak yapılmalıdır. Bu çalışmaların raporları temel alınarak Bakanlık düzeyinde yılda bir “Taşra Ar-Ge gözüyle eğitim sorunları ve çözüm önerilerini” konu alan çalıştaylar yapılmalıdır. Bakanlık çalıştayı sonucunda ortaya çıkan rapor kamuoyu ile paylaşılarak “stratejik süreçlerde politika belgesi” olarak değerlendirilmelidir.
Bakanlık tarafından “Ar-Ge çalışmalarının niteliğini” yordayan uygulama ve bilimsel içerikli yıllık kongre düzenlenmelidir. Kongre sonuç bildirisi “eğitim politikalarında” dikkate alınmalıdır.
Bakanlık Kalite Çerçevesi güncellenerek eğitim sürecinde işlevselliği artırılmalıdır. Bu kapsamda “kalite” çalışmalarının yaygınlaştırılması amacıyla “Etkili Okul Yönetimi Uygulamaları” modeli yürürlüğe girmelidir. Süreç Ar-Ge koordinasyonunda izlenmelidir.
Ar-Ge bünyesinde görevlendirilecek öğretmenlerin (Ar-Ge uzmanı hariç) geçmiş deneyimleri, aldığı eğitimler (özgeçmişi) dikkate alınarak, temel olarak yürüteceği çalışmalar belirlenip İl Milli Eğitimi Müdürlüğü önerisi üzerine Bakanlık Onayı ile görevlendirilmelidir. Görevlendirilen personelin yürüttüğü çalışmalarla ilgili olarak 6 aylık/yıllık rapor istenmelidir. Ar-Ge çalışanlarına performans değerlendirmesi kriterleri yerel şartlar dikkate alınarak getirilmelidir. Ar-Ge çalışanları en fazla beş yıllık süreçte bir model doğrultusunda görevlendirilmelidir. Ar-Ge süreçlerinde beş yılın sonunda çalışıp-çalışmaması bu model üzerinden değerlendirilerek karar verilmelidir.

NOT: Bu araştırma yazı sürecim ciddi anlamda eleştiri almıştır. Bunun yanında siz değerli okuyucularımın önerileri olmuştur. Çalışma ilk serisinden itibaren deneyimlerim ve araştırmalarım yanında bu eleştiri ve öneriler üzerinden şekillenmiştir. Bu eleştiri ve öneriler; kamu üst düzey yetkilileri, Ar-Ge çalışanları, emekli bürokratlar, akademisyenler, öğretmenler, politikacılar, sivil toplum kuruluşları olmak üzere çok geniş bir yelpaze göstermiştir. Bu anlamda eleştiri ve önerilerini sunan, “eğitimle dertlenen” tüm okuyucularıma teşekkür ediyorum…

KAYNAKLAR:

Kaynaklar çok yer kaplamıştır. Toplam 27 ayrı çalışmadan atıf alınmıştır (Bu çalışmaların 4’ü çeşitli vesilerle Bakanlığımıza ulaştırdığımız raporlardır). İntihal oranı: %1<’dir. Dileyen kıymetli okuyucuma kaynakça listesini gönderebilirim.

Yorumlar (7)