Çocuklarda karakter oluşumu 3-6 yaş aralığında oluşur öfke bu karakter oluşumunda yadsınamaz bir gerçektir.

Peki çocuk neden öfkelenir?

Çocuk  engellendiğinde, kendini ifade edemeğinde ya da anlaşılmadığını hissettiğinde bunu tepkisel olarak öfke ile dışa vurur.

Burada çocuğun ilk gözlemlediği örnek anne baba ve yakın çevresinde bulunan kişilerdir.

Anne ve baba ayrı ise  çocukta öfke davranışı olasılığı fazladır, çünkü çocuk kendine haksızlık yapıldığı  kanısındadır bu da çocuğu  çevreye karşı öfkeye ve sinir krizlerine iter.

Anne ve babaların çocuk üzerindeki yaptırımları çocukta öfke krizlerine ve inatlaşmalara neden olabilir.

Öfke gözlemlenebilir bir olgu olduğundan çocuk bunları kaydeder ve istediği gibi kullanma çabası gösterir. Örneğin çocuğun her şeyine “evet "dendiğinde çocuk” hayır “cevabı ile karşılaştığı ilk olayda hayal kırıklığı yaşar ve bunu öfkeli bir şekilde ifade eder.

İşin özeti bir çocuğun öfkesi  ev içindeki sosyal iletişim ve davranışsal ilişkilerle ilgilidir.

Çocuk öfkeyi evden taşır.Çocuğun öfkesi anne babasının kopyasıdır

Örneğin çoğu kez karşılaşmışızdır çocuğun yetişkine gücü yetmediğinde ya kendine ya da çevreye zarar verir. En yakınında ne varsa onu incitme çabasına girer. Oyuncak varsa kırar, anne baba varsa vurur ya da ısırır, anlamını bilmediği bir küfür bile savurur bazen... Ve sonucunu düşünmez. Hal böyle olunca rol model olarak çocuğun gözündeki bizler daha bir dikkatli daha bir sakin davranışlar sergilemeliyiz.

Tüm bu öfke krizlerinin altında tek bir neden vardır çocuk “beni görün, beni dinleyin ve beni anlayın” mesajını vererek fark edilip anlaşılmayı bekliyor. Anlaşılmadığını hissettiğinde o istenmedik davranışı sergiliyor.

Öfkeyi yadsımadan kontrol altında tutmak için

*Çocuk öfkeliyse görmezden gelmek yerine siz sessiz kalıp duygularını ifade etme olanağı tanıyın

*Anne ve baba olarak tutarlı davranışlar sergileyip örnek olun

*Çocukla aranızda anlaşma yapın

*Çocuğun yaşına uygun kurallar belirleyin

*Başkalarının yanında rencide etmeyin

*Başka çocuklar ile kıyaslamayın, her çocuk kendine özgüdür bunu kabul edin

*Çocukların duygularına kulak verin, onlarla sık sık sohbet edin değer verdiğinizi gösterin

*Yaptığı bir davranışla çocuğu etiketlemeyin

*Öfkeyi tetikleyen nedeni bulun

*Çocuklarımızın günlük tutmasını sağlayın

*Çocuk öfkeliyse sakinleşmesini bekleyip doğru zamanda çözüm bulmaya çalışın, aksi halde çocuk sizi dinlemeyecek hatta öfke şiddeti daha da artacaktır

*Çocuğun fiziki boyutuyla duygularını kıyaslamaya girmeyin onunda  bir birey olduğunu kabul edip hatta bir yetişkinden daha karmaşık duygu içinde dünyayı anlamlandırmaya  çalıştığını unutmayalım

*Öfkeyi kontrol sorunları varsa ve sıklıkla yaşanıyorsa uzman bir görüş alın

*Zamanında kontrol altına alınmayan öfke  krizleri yetişkinlikte bambaşka boyutlarda ortaya çıkar.

Çocukla diyologda karşımızdaki muhatabın çocuk olduğunu unutmayalım ve asla rakip olarak görmeden çözüm odaklı yaklaşalım.

Mehmet Nazif Çelik - 20 Mart 2020 18:34

Elinize ve kaleminize sağlık Hocam.. Değerli yorum ve tespitleriniz için teşekkürler...

Hatice ERDEM - 20 Mart 2020 13:43

Çok doğru tespitler emeğinize sağlık.